Ukazało się w 2022 roku z Augustem Cieszkowskim i Ziemią Wierzenicką w tle

W 2021 roku natrafiliśmy tylko na jedną książkę związaną z postacią Augusta Cieszkowskiego, w 2022 r. było ich zdecydowanie więcej. Najobszerniejsza z nich to Ojcze nasz samego Augusta Cieszkowskiego, jego największe dzieło filozoficzne. Pierwsze krytyczne wydanie opracował i wstępem opatrzył Sławomir Mazurek. Oparte jest na edycjach z lat 1848, 1899-1903 i 1922-1923. Z uwspółcześnioną interpunkcją i językiem, poprawionymi błędami drukarskimi i pomyłkami, przypisami redaktorów poprzednich wydań i dodatkowo oznaczonymi przypisami S. Mazurka.

Wiesława Sajdek swoją kolejną już książkę poświęconą Cieszkowskiemu zatytułowała Filozofia kultury Augusta Cieszkowskiego. Poznanie, praktyka społeczna religia. Jak sama napisała o zamyśle tej książki polega on: na przybliżeniu filozofii Augusta Cieszkowskiego w taki sposób, aby przekazać zawarte w jego pismach wartościowe oraz inspirujące również dzisiaj treści i przedstawić je do oceny czytelnika. Spośród rozdziałów są zatytułowane: Sztuka, Moralność i obyczaje, Przemysł i wolne towarzystwa wzajemnej pomocy, Religia jako różnorodność więzi i spoiwo społeczeństwa. Obie książki na znakomitym poziomie edytorskim.

Książka pokonferencyjna Między pracą organiczną a walką o niepodległość. Myśl filozoficzna w Wielkopolsce w okresie zaborów została wydana pod redakcją naukową Krzysztofa Brzechczyna i Andrzeja Wawrzynowicza. Składa się z 4 części. Ostatnia z nich to Wokół myśli Augusta Cieszkowskiego. Zawiera teksty referatów: Zbigniewa Przychodniaka - Co czytał August Cieszkowski? Z rękopiśmiennych źródeł poznańskiej myśli organicznikowskiej, Cypriana Gawlika - Problem teleologii dziejów u Hegla i Cieszkowskiego,

Krystiana Pawlaczyka - Czy historiozofia jest antropologią? Przypadek Prolegomenów Augusta Cieszkowskiego, Małgorzaty Krakowiak - Stanisław Brzozowski - czytelnik Augusta Cieszkowskiego o potrzebie pracy i fundamentach swobody.

Pryncypia metafizyczne i dialektyka Augusta Cieszkowskiego to polski tytuł roz­pra­wy doktorskiej ks. Augustyna Jakubisiaka (1884-1945) napisanej (i wydanej) w języku francuskim i obronionej w 1912 roku w Instytucie Katolickim w Paryżu. Praca jest nieznana szerszemu gronu badaczy filozofii polskiej (funkcjonowała wyłącznie jako maszynopis), autor omawia w niej przede wszystkim główne dzieło hrabiego Augusta Cieszkowskiego  Ojcze nasz.

Norbert Delestowicz napisał książkę Historia Biblioteki Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk w latach 1857 - 2022. Instytucja ta związana jest z hr. Augustem jako trzykrotnym prezesem Towarzystwa jak i jego książkami z biblioteki wierzenickiej.

Owińska: krajobrazy, miejsca, ludzie. Szlakiem ukrytych skarbów to bogato ilustrowana publikacja autorstwa Olgi Krause-Matelskiej oraz Wojciecha Matelskiego, red. naukowa Krzysztof Ratajczak. W książce przeczytamy o von Treskowach i nabytych przez nich dobrach ziemskich odebranych klasztorowi cysterek, w tym Wierzonce. Założonych przez nich folwarkach: Milow (Mielno), Karlowitz (Karłowice), Ludwigshöhe (Ludwikowo).

W roczniku „Polska Myśl Pedagogiczna" 8 (2022) ukazał się artykuł Wiesławy Sajdek o pozornie przewrotnym tytule „Tradycja to sam postęp". Konserwatyzm jako źródło pedagogiki współczesnej - na podstawie filozofii Augusta Cieszkowskiego. Autorka zauważa, że: Na poziomie języka naturalnego pojęcie postępu oraz konserwatyzm traktowane są zwykle jako przeciwieństwa ale Cieszkowski ściśle łącząc postęp z wypełnieniem Bożej woli nie widział sprzeczności między nim a tradycją.

Na łamach kwartalnika „Wieści Akademickich" Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu w numerze wrzesień 2022/3 (267) artykuł Grażyny Adamczyk August hr. Cieszkowski we wspomnieniach - konferencja z okazji 180. rocznicy osiedlenia się filozofa i społecznika w Wierzenicy.

W czasopiśmie Artystycznym „Nestor" ukazującym się w Krasnymstawie w numerze 2 (60) artykuł naszego autorstwa 180 lat temu August Cieszkowski osiadł w Wierzenicy. Nr 3 (61) zawiera obszerny artykuł Moniki Nagowskiej Sennickie Augustynki. Podsumowanie IV Wojewódzkiego Konkursu Fotograficznego im. Augusta Cieszkowskiego „Leśny album". Oba teksty bogato ilustrowane.

Na łamach magazynu informacyjnego Muzeum Romantyzmu w Opinogórze „Muzealne rozmaitości" nr 2 (16) ukazał się artykuł Aldony Łyszkowskiej Teofil Lenartowicz wspomnienie o „lirniku mazowieckim" w 200. rocznicę urodzin. W nim o związkach Lenartowicza z Zygmuntem Krasińskim i Augustem Cieszkowskim zakończony bardzo merytorycznym opisem „pamiątki" znajomości Lenartowicza z Cieszkowskim czyli drzwiach do pomnika nagrobnego matki Augusta w bazylice Santa Croce we Florencji i jego samego w Wierzenicy. Muzeum wydaje też „Amor Patriae Nostra Lex: Zeszyty Muzeum Romantyzmu". Zeszyt VIII zawiera obszerny tekst Andrzeja Fabianowskiego Memoriały polityczne Zygmunta Krasińskiego, w nim przywołany list do Cieszkowskiego z okresu Wiosny Ludów w 1848 r.

Cmentarz w Skorzęcine został ujęty w broszurze Szlakiem cmentarzy ewangelickich w gminie Pobiedziska, redakcja Karolina i Maciej Wolińscy. Informacje o 29 cmentarzach ewangelickich zebrała Agnieszka Danielewicz.

13 maja ukazał się, na stronie portalu Opinie Olsztyn, tekst internetowy Henryka Pejcherta „August Cieszkowski - filozofia czynu".

12 września portal Myśl Konserwatywna zamieścił nawiązujący do rocznicy urodzin hr. Augusta tekst Jacka Bartyzela August hr. Cieszkowski.

Jak od lat jesteśmy świadomi, że mogliśmy nie natrafić na wszystkie ubiegłoroczne publikacje związane z Augustem Cieszkowskim i Ziemią Wierzenicką. Zdarza się też, że datowane na dany rok ukazują się w następnym, już po naszych artykułach. Tak w kwartalniku „Kronika Wielkopolski", nr 4 (178) z 2021 roku ukazał się artykuł Antoniego Kobzy Polska i niemiecka własność ziemska w latach zaborów w okolicach Swarzędza. Zmiany w strukturze narodowościowej posiadaczy ziemskich

Przywołane periodyki, poza „Kroniką Wielkopolski" i „Zeszytami Muzeum Romantyzmu", oraz broszura są dostępne w wersji elektronicznej. Tradycyjnie nie przedstawiamy tekstów opublikowanych na łamach dość powszechnie dostępnych periodyków ukazujących się w gminie Swarzędz oraz w wersji elektronicznej na stronie www.swarzedz.pl.

Ewa J. i Włodzimierz Buczyńscy